چهارشنبه ۰۷ خرداد ۱۴۰۴ - 
سید اسد رجبی:
غضب و درشتی، ضد نرمی و لطافت و در حقیقت به هر عاملی که موجب آسیب روانی، جسمی، ترس و ارعاب در جامعه شود، خشونت گفته می‌شود که معمولا با پرخاشگری همراه است و پرخاشگری نیز به هر نوع عمل خصمانه که از روی قصد و به منظور آسیب به فرد دیگر انجام شود، می‌گویند. روانشناسان، جامعه شناسان و تحلیل گران مسائل اجتماعی عوامل بسیاری را در بروز خشونت موثر می‌دانند که شناخت علل و عوامل این ناهنجاری در جامعه از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا می‌تواند در ارائه راهکار برای حل این مشکل اجتماعی که نوعی کجروی نیز محسوب می‌شود، موثر باشد. خشونت در جوامع محصول یک فرآیند چند بعدی نظیر مناسبات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و تربیتی است که به نظر می‌رسد در جامعه امروز کشورمان همه این عوامل نقش ایفا می‌کنند.
کد خبر: ۳۹۷۵۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۳۰
میرطاهر موسوی عضو هیئت علمی دانشگاه علوم توانبخشی:
در ۲۰ تا ۲۵ سال آینده ایران سالمندی یک مسئله اجتماعی مهم در سیاستگذاری اجتماعی و سیاستگذاری جمعیتی خواهد بود. در حال حاضر زنان سالمندِ تنها، حدود یک میلیون تا یک میلیون و صد هزار نفر است، ولی در بازه زمانی آینده پژوهی تا سال ۱۴۳۰، زنانه شدن سالمندی به بیش از ۳ برابر افزایش خواهد یافت، یعنی جمعیت «زنان سالمند تنها زیست» به ۵/۳ میلیون نفر خواهد رسید؛ این درحالی است که «زنان سالمند غیرتن‌ها زیست» را هم برابر با مردان خواهیم داشت. تصویر دیگر از سالمندی در کشور افزایش سریع جمعیت زنان سالمند با وضعیت تجرد قطعی است؛ بگونه‌ای که اطلاعات آماری نشان دهنده این است که بویژه متولدین دهه ۶۰ به بعد در ۲۵ سال آینده همه وارد دوره سالمندی می‌شوند؛ بنابراین ما با حجم بالایی از زنان سالمند با تجرد قطعی در آینده روبه رو خواهیم بود. این در حالی است که، ما سیاستگذاری در حوزه سالمندی به معنای واقعی نداریم و عملاً تنها به چند بخشنامه، دستورالعمل و سخنرانی اکتفا کرده‌ایم و برنامه‌های توسعه‌ای ما هم در هفت برنامه گذشته به صورت بسیار جنبی و حاشیه‌ای به مسئله سالمندی پرداخته است و این هم از آن ناشی می‌شود که اصلاً در کشور قانون جامع سالمندی وجود ندارد؛ تنها یک دبیرخانه شورای سالمندی کشور داریم که باید با حضور رئیس جمهور تشکیل شود که در این ۲۵ سال گذشته تنها یک جلسه داشته و هیچ وقت اینکه رئیس جمهور و مسئولان بنشینند و در این شورا اندیشه کنند اتفاق نیفتاده است.
کد خبر: ۳۹۷۳۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۰۳
بیماری مزمن فساد اداری:
نگاهی به ویژگی‌های ساختار اداری سنتی و محیط اجتماعی و سیاسی تاریخ معاصر ایران نشانگر مفاسد اداری بسیاری بوده است. مقام و مسوولیت، ثروت کلانی به همراه داشت و بسیاری از افراد با دادن رشوه، به مقام‌های دولتی و حکومتی دست می‌یافتند و به این ترتیب، مسیر فساد را در جهت منافع شخصی می‌پیمودند.فساد اداری فقط ویژگی نظام‌های استبدادی سنتی نیست و در بیشتر نظام‌های اقتدارگرا و دیکتاتوری و حتی در بعضی دموکراسی‌های صنعتی دیده می‌شود.با وجود این، شکل‌های اداری، عمق و دامنه آن و مجاری و فنونی که از طریق آنها اعمال می‌شود، تابع ویژگی‌های اساسی نظام سیاسی است. از این رو، می‌توان فساد اداری را در اغلب حکومت‌ها و دوره‌های تاریخی ایران مشاهده کرد.در ادامه این گزارش، پدیده فساد اداری در دوران‌های مختلف تاریخ معاصر ایران از جمله در دوره قاجار و دوره پهلوی مورد بررسی قرار گرفته است .
کد خبر: ۳۹۳۲۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۰۳
توسعه نیافتگی اقتصاد ایران؛
حسین عظیمی آرانی (۱۳۲۷ در آران و بیدگل - ۱۸ اردیبهشت ۱۳۸۲ در تهران) اقتصاددان ایرانی بود. عظیمی در اولین سمینار بازسازی اقتصاد ایران پس از جنگ، که در سال ۱۳۶۸ برگزار شد، به صراحت نقایص و اشتباهات فاحش سیاست‌های تعدیل اقتصادی در برنامه اول توسعه را تشریح نموده و به درستی، بحران اقتصادی ناشی از آن را پیش‌بینی کرده بود. وی اعتقاد داشت اقتصاد، از علوم انسانی است، بنابراین تئوری اقتصاد ملی باید بر اساس اقتضائات ملی تدوین شود. فشار غیرمستقیم دولت بعضی‌ها آنقدر مرحوم عظیمی را در تنگنا قرار داد که منجر به حاشیه گرایی و سرانجام فوت او شد. زنده یاد دکتر حسین عظیمی در کتاب مدار‌های توسعه نیافتگی در اقتصاد ایران، ص ۳۸۲ بیان می‌دارد که در جامعه‌ای که عمر متوسط تحولات سیاسی آن ۸ تا ۱۰ سال است هیچ گاه اقتصاد پا نمی‌گیرد. بعضی مرحوم‌ها در آخرت چگونه باید پاسخگوی فشار‌های وارد بر زنده یاد عظیمی باشند، خدا می‌داند. توصیه داریم که ویدئو کلیپ انتهای متن برای آشنایی با منظومه فکری حسین عطیمی را الزاما مشاهده کنید.
کد خبر: ۳۹۱۱۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۷
محمد مهدی اسکندری:
عاشورا را می‌توان از چند جنبه یا زاویه دید نظیر مناسکی و مصیبتی و رویکرد حماسی و تربیتی، مورد توجه قرار داد. حال سوال اینجاست که تاکید در عاشورا باید روی مناسک و بیان مصیبت باشد یا بر حماسه و تربیت استوار گردد. دو منظر بنیادگرایی و سنت گرایی، مسلما تاکید بر برپایی مناسک و ذکر مصیبت نموده و رویکرد‌های اخلاق گرایی، فرهنگی و معنویت گرایی، تاکید بر حماسه و تربیت دارند. سوال دوم ما این است که جامعه فعلی با تاکید بر جوانان، نیاز به کدام رویکرد دارند؟
کد خبر: ۳۹۰۷۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۰۳
حجاب در ایران؛
تجربه ماه‌های گذشته نشان داده است که قضات دادگاه‌ها در موارد فراوان به نحوی مستدل با قانون برخورد می‌کنند که مطلوب تندروهایی که درکی از قانون ندارند، نیست.
کد خبر: ۳۸۸۹۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۷
یا ما آینده را می‌سازیم یا آینده ما را؛
ابراهیم فیاض در کنار چند نام دیگر از معدود چهره‌های دانشگاهی حوزه علوم انسانی و به‌ویژه جامعه‌شناسی است که در جریان اعتراضات شهریور تا آبان امسال کوشیدند با ارائه نظراتشان برای رسیدن به چارچوبی تحلیلی درباره علل وقوع این اعتراضات و دستیابی به تبینی جامعه‌شناختی از آن گام بردارند. ایشان ریشه اعتراضات و حوادث دو ماه اخیر را بدل شدن امر سیاسی به امر اجتماعی می‌داند و آن را به معنای رشد اجتماعی به‌شدت بالای ایرانیان در نظر می‌گیرد و می‌گوید: هرچه جلوتر رویم جنبش‌ها فرهنگی‌تر و معرفتی‌تر خواهند شد و در یک کلام از این به بعد بدل با جنبش‌هایی شناختی مواجه می‌شویم که با همه‌چیز و همه‌کس پرسشگرانه برخورد خواهند کرد.وی معتقد است: یا ما آینده را می‌سازیم یا آینده ما را می‌سازد. ساختن آینده، دانش و بینش و ایده می‌خواهد. متاسفانه دانش و بینشی که در اینترنت هست را استفاده نمی‌کنیم و از ایده هم که خبری نیست. ما متأسفانه در حال انتقال با خشونت به آینده هستیم. اگر آینده را خودمان بسازیم با آرامش و آسایش می‌سازیم، اما اگر آینده ما را بسازد حتماً با خشونت و جراحی خواهد بود.
کد خبر: ۳۸۴۶۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۲۲
تحلیلی بر ابتذال در اغتشاش؛
سر دادن «شعار» یکی از ارکان هر اعتراضی محسوب شده که تا حدودی نشانگر پایگاه اجتماعی و موضع معترضان، دلیل اعتراض آنان و نوع مطالبات شان است.یکی از مواردی که در اعتراض‌های اخیر تامل‌برانگیز بوده ، تفاوت ادبیات شعارهای مورد استفاده با موردهای مشابه در سال های 1378 ، 1388 و حتی با سال 1396 و 1398 بوده است. گرایش ابتذال گونه این شعارها از چند منظر اجتماعی ، فرهنگی و روانشناسی می تواند مورد بررسی قرار گیرند. مواردی همانند تنزل پایگاه اجتماعی معترضان و از بین رفتن طبقه متوسط، گرایشات ناشی از سرخوردگی در رفع نیازهای حیاتی ، به بن بست رسیدن سیاسی و نبود سوپاپ های تخلیه و مواردی همانند، برخی از ادله تحلیلی برای این گرایشات ابتذال گونه بوده است. برخی دیگر از صاحب نظران، این تغییر رویکرد با تئوری گفتمان مورد تحلیل قرار داده و تند شدن شعارها را ناشی از ایجاد تک صدایی در گروه رغیب و تشدید فشارها ارزیابی کرده اند. همچنین بحث تبدیل رنج فردی به رنج جمعی بواسطه زبان و فرهنگی شدن یک رویداد ، موردازیابی قرار داده اند. برخی از تحلیل گران اشاره به بحث واقع گرایی سیاسی و تبدیل ایده الگرایی دموکراتیک به واقع گرایی حقوق اساسی داشته و به کاهش سرمایه اجتماعی دولت ها اشاره می کنند(تشدید فردگرایی ها و شبکه سازی های تخصصی). گروهی از صاحب نظران به تشدید تفکر شبکه ای ( در مقابل کمال گرایی سیستمی) در دهه هشتادی ها اشاره نموده و معتقدند که سیاه بینی آینده و بی هدفی و بی آیندگی در تداوم وضع موجود، زمینه ساز پرخاش و اعتراض است. در آینده، گروه های معترض دارای تفکر شبکه ای به دنبال رهبر نمی گردند، بلکه برخی گروه های محبوب و یا شبه مرجع را نشانه رفته و اعتراضات و شعارها و خواسته های خود را در دهان او قرار داده و به رفتار خود و از زبان یک شناس اجتماعی ، صحبت می کنند.
کد خبر: ۳۸۴۱۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۹
مدرس دانشگاه:
جامعه شناس و مدرس دانشگاه عنوان کرد: اسلامی سازی علوم انسانی به ایدئولوژیک شدن منتهی نمی‌شود چرا که در توصیف و تبیین کاملا واقع گرایانه عمل می‌شود.
کد خبر: ۳۶۶۱۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۴
خسروپناه مطرح کرد:
حجت‌الاسلام خسروپناه گفت: کسی نمی‌تواند اصل «مشارکت مردم» را در اندیشه امام انکار کند و شاید هیچ عالمی در طول تاریخ اسلام نداریم که این همه از واژه «مردم» استفاده کرده باشد. اصل مشارکت مردم و مشارکت حداکثری مردم جای تردید نیست، اما این مشارکت به چه صورتی باشد؟ آیا رأی مستقیم مردم باشد یا رأی مستقیم احزاب باشد؟
کد خبر: ۳۴۴۱۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۵
فساد سیستماتیک
«فساد اداری و اقتصادی» از جمله پدیده‌های سازمانی است که روند توسعه کشور‌ها را به طور چشمگیری با چالش مواجه ساخته و موجب شکل‌گیری مشکلات و بحران‌های اساسی در سراسر جامعه شده است
کد خبر: ۳۴۳۱۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۸
ارتباط حاجی فیروز با برده داری؛
یک اسطوره‌شناس با بیان این که حذف عناصر آیینی، فرهنگ را به مخاطره می‌اندازد و نباید اندیشه روزمره با آیین‌ها در هم آمیخته و رشته‌های کهن آیین با دغدغه امروز گسسته شود، گفت: صورت سیاه حاجی فیروز با توجه به داده‌های تاریخی هیچ ربطی با برده‌داری نداشته است.
کد خبر: ۳۳۵۵۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۱۲
بررسی کتاب جنگ شهرها، تهران؛
زینب اسلامی گفت: در کتاب «جنگ شهرها، تهران» به سیاست‌های دیپلماتیک جنگ کاری نداشتیم بلکه به زندگی روزمره و اجتماعی مردم پرداخته‌ایم و بمباران تهران را در محله‌های گوناگون شرح داده‌ایم.
کد خبر: ۳۰۳۵۰۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۱۲
کولبران کردستان؛
این گفتگو آمیزه غریبی است از برخی اشارات فلسفی و شرح مفصلی از کولبری در مناطق کردنشین و زمینه‌ها و تبعات این پدیده. آن چه فلسفه و کولبری را به هم می‌آمیزد، تنها رنج است. رنجی عمیق که در تن و روان یک جوان کولبر تجلی یافته است و گویی از هر تحلیلی می‌گریزد.
کد خبر: ۲۹۸۶۱۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۱۶
تحلیل جامعه شناختی از انتخابات
با توجه به شرایط ساختاری می‌توان گفت، کسانی که به نوعی بتوانند با منطق همنشینی گفتمان خود را صورت‌بندی کنند یا در درجه دوم بتوانند گفتمان عدالت را نمایندگی کنند، در جناح مخالف دولت و وضع موجود خود را تعریف کنند و از پایگاه اجتماعی ایدئولوژیک بهره‌مند باشند و یکی از دوطرف شکاف‌‌های اجتماعی، جغرافیایی و اقتصادی را به طور اساسی به صحنه انتخابات فراخوان کنند، از شرایط ساختاری بهتری برای پیروزی در انتخابات برخوردارند.
کد خبر: ۲۹۳۸۸۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
سالمرگ نصرت رحمانی
کاظم هاشمی نویسنده کتاب «بن‌بست از دو سو: تحلیل جامعه‌شناختی به اشعار نصرت رحمانی» در سالمرگ نصرت رحمانی و در گفت‌وگو با ایبنا به شباهت نصرت رحمانی و صداق هدایت پرداخت و درباره تاثیر جامعه روی این شاعر صحبت کرد.
کد خبر: ۲۸۲۴۱۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۲۸
باید به جامعه بازگردیم
آنچه بیش از همه آسیب دیده و کرونا بیش از هر چیز به آن هجوم آورده روابط اجتماعی است و حقیقت آن است که ما به عنوان موجوداتی که از هستی اجتماعی برخورداریم باید روابط اجتماعی خویش را مجدانه برقرار کنیم و از آن دفاع نماییم.
کد خبر: ۲۷۹۱۸۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۱۳
مردم درباره‌ی کرونا چه می‌گویند؟
علی اصغر سعیدی می‌گوید از آنجایی که در ایران رفاه و فلسفه‌ی انسانگرایانه وجود ندارد، نحوه‌ی برخورد مردم هم متفاوت است. از سوی دیگر احسان شاه قاسمی می‌گوید ریشه‌ی بی‌اعتمادی مردم به رسانه، به حکومت‌ها ربطی ندارد و کل خاورمیانه درگیر این موضوع است و یاد گرفته‌ایم که اعتماد نکنیم.
کد خبر: ۲۶۲۵۲۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۰۳
کمتر از هزار نفر در بازداشت مانده‌اند؛
این حوادث در حدود ۲۰۰ شهرستان اتفاق افتاد و در هشت استان کشته‌هایی از مردم و پلیس داشته اما تعداد آنها تاکنون اعلام نشده است. گمانه‌زنی‌ها در اینباره بسیار متفاوت و متناقض است و هنوز هیچ مرجع قانونی و رسمی تعداد آنها را اعلام نکرده است. بی‌بی‌سی می‌گوید که یک سازمان بین المللی – عفو بین الملل – مدعی کشته شدن ۳۰۴ نفر در این حوادث شده است.
کد خبر: ۲۵۲۱۱۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۰۶
مروری بر نتایج یک پژوهش؛
امروزه مقوله حجاب و عوامل اجتماعی موثر بر آن به عنوان یک پدیده مطرح مورد توجه جامعه‌شناسان و متولیان امر فرهنگ قرار گرفته است.از آنجایی که رعایت حجاب از نحوه گرایش افراد ناشی می‌شود، شناخت گرایش آنان نسبت به پوشش اسلامی و عوامل مرتبط، در شکل‌گیری آن ضروری است.
کد خبر: ۲۳۶۷۱۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۱۱